Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Ipno-chanjadisso
Palustriella commutata
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne-changeante.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo pulèu forto (> 4 cm), verdo jaunastro devenènt mai sourno dins lou tèms, trachis sus li roco cauquiero bagnado. Es di proun pennado e porto de fueio triangulàri en daio emé uno costo bèn vesiblo sus la mita de la fueio. Au microuscope li celulo alàri soun pas gaire à èstre grando. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Cratoneuron filicinum qu'a pamens ges de fueio plecado. Tambèn amé d'àutri mousso dóu meme gènre P. falcata mens ramado o enca P. decipiens qu'a li cellulo dorsalo de la fueio papihiouso (lisco pèr li dos àutri).
Port : Pluroucarpo
Taio : 4 à 10 cm
Fueio : 1,5 à 2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Palustriella
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Palustriella commutata (Hedw.) Ochyra, 1989
(= Hypnum commutatum Hedw., 1801 = Cratoneuron commutatum (Hedw.) G.Roth, 1899 )